Lập kế hoạch marketing chỉ trong 1 ngày

Bạn sẽ không còn đau đầu vì luôn phải suy nghĩ làm thế nào viết một kế hoạch marketing hiệu quả. Việc lập một kế hoạch thành công cho một công ty nhỏ thật sự chỉ cần một ngày là đủ.

Nhưng trước tiên, đừng quá lo lắng về văn phong và cách thức làm thế nào để viết một kế hoạch thật hay. Chỉ cần một cây viết chì và một tờ giấy là chúng ta có thể bắt đầu.

Bước 1: Hiểu rõ thị trường và đối thủ của bạn

Ảnh minh họa

Một sai lầm tai hại mà rất nhiều doanh nghiệp nhỏ gặp phải là chỉ lo theo đuổi một sản phẩm hay một dịch vụ mới mẻ mà không bận tâm đến thị trường và mong muốn của nó (mong muốn chứ không phải nhu cầu). Đơn giản là nếu bạn cố gắng bán một thứ gì đó mà khách hàng không mong muốn, họ sẽ không chịu mua.

Một thị trường tiềm năng là khi khách hàng mong muốn một điều gì đó chưa được đáp ứng, mức độ càng cao thì cơ hội của bạn càng lớn. Thị trưởng béo bở cũng giống như một hồ nước có hàng nghìn con cá đang đói. Mọi điều bạn cần làm là mang đến một cái cần câu và mồi nhử mà thôi.

Để hiểu được thị trường bạn cần trả lời những câu hỏi sau:

- Đâu là phân khúc thị trường chưa được đáp ứng?

- Đâu là phân khúc thị trường đủ lớn để giúp đạt được lợi nhuận?

- Cần nắm giữ bao nhiêu thị phần để đạt được lợi nhuận?

- Thị trường đó có nhiều đối thủ cạnh tranh không?

- Đâu là điểm yếu của đối thủ cạnh tranh?

- Liệu thị trường này có giúp tôi phát huy ưu thế cạnh tranh của mình không?

Bước 2: Thấu hiểu khách hàng

Nắm thông tin về khách hàng cũng là bước đầu tiên trong việc bán hàng. Bạn phải biết được (1) ai là khách hàng của bạn, (2) họ mong muốn đìều gì và (3) đâu là động lực giúp họ mua hàng – đó những yếu tố cần thiết của một kế hoạch marketing hiệu quả.

Đừng nhầm lẫn “mong muốn” với “nhu cầu”. Khách hàng không nhất thiết phải mua những gì họ cần, nhưng họ sẽ mua những gì họ monng muốn. Một ví dụ, bạn nghĩ sao nếu có nhiều người đến một cửa hiệu để mua một chiếc quần đùi họ cần và trở về với một chiếc áo sơ mi, một áo trong và một đôi giày? Hay là những người đến siêu thị hàng ngày chỉ để mua sữa và trứng nhưng lại trở về với bánh pizza, bánh kem và các loại bánh kẹo khác.

Con người mua những thứ họ mong muốn (tất nhiên là khi họ có tiền!) chứ không phải những thứ họ cần. Để thật sự hiểu rõ khách hàng bạn cần trả lời những câu hỏi sau:

Khách hàng tiềm năng của tôi đã mua những thứ tương tự như thế nào ? (mua tại cửa hàng, trên internet hay đặt giao tận nhà ?)

Ai là người quyết định mua hàng và ai là người có ảnh hưởng nhất đối với quyết định mua hàng?

Những thói quen của người tiêu dùng là gì? Ví dụ, họ thường lấy thông tin sản phẩm từ nguồn nào? (truyền hình, sách báo, tạp chí)

Động cơ thúc đẩy mua hàng của họ là gì? (vẻ bên ngoài, bảo hành, sự thông dụng, yếu tố sức khỏe, sự sang trọng…)

Bước 3: Chọn 1 phân khúc thích hợp

Nếu bạn nói rằng khách hàng mục tiêu của bạn là “dành cho mọi người” thì sẽ không có ai là khách hàng của bạn. Thị trường ngày nay đầy rẫy những đối thủ cạnh tranh trực tiếp và gián tiếp là mối đe dọa cho công việc kinh doanh của bạn. Bạn sẽ dễ tồn tại và phát triển thành công hơn trong một vịnh nhỏ chứ không phải trong một biển lớn. Hãy chia thị trường ra thành nhiều phần bánh nhỏ và nắm trọn phần đó, sau đó hãy bắt đầu xâm nhập phân khúc mới (nhớ là chỉ sau khi nắm trọn phần bánh đầu tiên!).

Bạn cần có được một bức tranh rõ ràng mình muốn trở thành. Hãy chắc chắn việc chọn lựa phân khúc đó lôi cuốn bạn và việc tiếp xúc nó không gặp nhiều trở ngại. Không gì tệ hơn khi bạn chọn một phân khúc thị trường mà bạn không thể đối thoại được với nó hay bạn phải tiêu tốn một khoản tiền rất lớn trong lúc tiếp cận nó.

Bước 4: Xây dựng thông điệp marketing

Thông điệp marketing của bạn không chỉ giúp khách hàng nhìn thấy triển vọng của bạn mà nó còn thuyết phục họ trở thành khách hàng của bạn. Một thông điệp marketing cần dựa trên 2 yếu tố. Thứ nhất, nó phải ngắn gọn và nêu bật được điểm chính. Hay có thể nói nó sẽ trở thành “biểu tượng âm thanh” của bạn. Và đó là câu trả lời của bạn đối với câu hỏi bạn đang làm gì.

Thứ hai, thông điệp marketing phải được hỗ trợ bởi tất cả các nguồn lực của bạn và được đẩy mạnh nhờ quảng cáo. Để thông điệp được hấp dẫn và thuyết phục nó cần tuân theo các yếu tố sau:

Thể hiện triển vọng của bạn đối với vấn đề nào đó

Chỉ ra rằng vấn đề đó rất quan trọng, cần giải quyết và không thể trì hoãn

Nhấn mạnh lý do bạn là người duy nhất có thể giải quyết vần đề đó.

Nhấn mạnh lợi ích khách hàng sẽ nhận được từ giải pháp của bạn.

Bước 5: Quyết định phương tiện marketing của bạn

Phần trên các bạn đã được nhắc nhở về việc lựa chọn phân khúc thị trường mà ở đó bạn có thể tiếp cận khách hàng dễ dàng. Khi bạn quyết định phương tiện marketing, bạn sẽ hiểu được lý do tại sao.

Phương tiện marketing của bạn là công cụ truyền thông giúp bạn truyền đạt được thông điệp marketing của mình đến khách hàng. Việc lựa chọn rất quan trọng vì nó giúp bạn đạt được hiệu quả cao nhất trên số tiền bạn đầu tư. Điều đó nghĩa là khi bạn muốn chọn phương tiện để truyền đạt thông điệp marketing đến phân khúc triển vọng của bạn với một chi phí thấp nhất.

Dưới đây là một số công cụ bạn có thể sử dụng để truyền đạt thông điệp của mình:- Quảng cáo trên báo, poster, các cuộc thi, danh thiếp, hội thảo

- Quảng cáo trên truyền hình, bảng điện, bán hàng trực tiếp,

- Phát thanh, bảng biểu, hội chợ thương mại, những trang vàng, bài báo

- Mục rao vặt, qua thư, qua sự kiện từ thiện, mạng trực tuyến,

- Bảng quảng cáo, điện thoại trực tiếp, tạp chí, sự kiện đặc biệt

- Thư chào hàng, tờ bướm, thư điện tử, quảng cáo trên phim, tạp chí điện tử

- Bưu thiếp, người phát ngôn, thông cáo báo chí, fax

- Sách giới thiệu, trên quà tặng, truyền miệng, trang web

- Catalogue, khinh khí cầu (!?), tuyên truyền, trưng bày

Thủ thuật là sử dụng đúng phương tiện để mang thông điệp của bạn đến thị trường

Bước 6: Thiết lập mục tiêu doanh số và marketing

Mục tiêu là điều thiết yếu đối với sự thành công của bạn. “Sự mong ước” là mục tiêu không được viết ra giấy. Nếu bạn không viết những gì bạn muốn, thì mục tiêu của bạn vẫn chỉ là mong ước. Khi thiết lập mục tiêu cần nhớ yếu tố SMART. Bảo đảm mục tiêu của bạn đạt được : (1) Sensible: nhận biết được, (2) Measurable: đo lường được, (3) Achievable: có thể thực hiện được, (4) Realistic: có tính thực tế, (5) Time Specific: Thời gian xác định

Mục tiêu của bạn còn phải dựa vào nguồn lực tài chính để đảm bảo đạt được mức doanh thu, lợi nhuận và tỉ suất lợi nhuận.. Không chỉ vậy, mục tiêu của bạn cũng cần bao gồm những yếu tố phi tài chính như số lượng hàng bán, số lượng hợp đồng, số lượng khách hàng, quan hệ cộng đồng… Khi bạn xác lập mục tiêu, hãy thực hiện đầy đủ những qui trình giúp mục tiêu của bạn được tất cả các thành viên trong công ty tiếp nhận , được đề cập đến trong những hội nghị bán hàng, được dán trên các bảng thông báo, và nhất là những giải thưởng động viên để đạt được mục tiêu đó.

Bước 7: Lập ngân sách marketing

Ngân sách marketing phụ thuộc vào việc bạn muốn thiết lập độ chính xác đến mức nào. Việc tính toán chi tiết không cần thiết nếu không đủ dữ liệu về nó.

Trước hết, nếu công ty của bạn đã hoạt động được nhiều năm thì bạn có thể dễ dàng thiết lập ngân sách marketing dựa trên doanh số và chi phí marketing những năm trước đây, để tính tóan “chi phí dành cho mỗi khách hàng” và chi phí trên mỗi sản phẩm”

Bước tiếp theo là xác định chi phí marketing cần thiết cho 1 sản phẩm đề từ đó dựa vào chỉ tiêu doanh số hay nhu cầu khách hàng xác định ngân sách marketing. Kết quả này không thật sự chính xác nhưng sẽ giúp bạn đo lường được một ngân sách cần thiết giúp đạt được mục tiêu đề ra.

Kết luận

Bây giờ bạn đã có một kế hoạch marketing với 7 bước khá đầy đủ. Nó thật sự đơn giản và chỉ cần trong 1 ngày. Tất nhiên bạn cần chuẩn bị kĩ lưỡng trước khi bắt đầu, nhất là việc tìm hiểu và lựa chọn các phương tiện truyền thông, về tâm lý người tiêu dùng để xây dựng thông điệp đúng đắn, và dữ liệu tài chính của bạn. Nhưng đừng nên quá cố gắng để xây dựng một kế hoạch thật hoàn hảo. Hãy nhớ qui luật 80-20, 80% kết quả sẽ đến chỉ trong 20% nỗ lực của bạn.

Lời khuyên cuối cùng của tôi là hãy chắc rằng bạn không bị quấy rầy và bị đứt quãng trong khi viết kế hoạch. Bản kế hoạch sẽ là cơ sở quan trọng nhất đối với bạn và đối với cả công ty trong việc hoạch định tương lai. Chúc bạn thành công!

Nghề "đi buôn trên mạng"

Các doanh nghiệp đều có nhu cầu xây dựng website để giới thiệu thông tin, mua bán, trao đổi song họ vẫn chưa hiểu nhiều về lĩnh vực này. Họ rất cần được tư vấn về thương mại điện tử (TMĐT) để có thể giúp việc hoạt động kinh doanh tốt hơn. Đây là một thị trường đang "khát" nhân lực chuyên nghiệp.

Thương mại điện tử: Làm gì?

"Ai cũng bảo đã đến thời của TMĐT, gọi nó là nghề "hot" chứ thật ra, nghề này đã tồn tại cả trăm năm nay", chị Lương Thị Kim Anh, Giám đốc công ty thương mại điện tử V.E.C cho biết.

Định nghĩa cơ bản của TMĐT là “thực hiện thương mại bằng những công cụ điện tử”. Hiểu nôm na là "đi buôn trên mạng".

Thay vì mở công ty, văn phòng và showroom trưng bày sản phẩm, chỉ cần lập ra một trang web tích hợp đa chức năng.

Cách thức kinh doanh này nhằm giảm chi phí sản xuất, bán hàng và tiếp thị, giảm đáng kể thời gian và chi phí giao dịch, mang đến nhiều lợi ích khác về kinh tế, thương mại và công nghệ. Qua mạng, người mua có thể đặt hàng và hoàn tất việc mua bán, từ cây kim sợi chỉ, chiếc kẹp giấy cho đến xe hơi.

"TMĐT thật ra là bước tiến xa hơn của thương mại truyền thống". Vậy nên, muốn làm nghề này, theo anh Nguyễn Văn Hải, Giám đốc Trung tâm E_commerce (công ty Phần mềm và Truyền thông VASC) bạn phải "chơi" đều hai tay "kiến thức kinh doanh, thương mại" và "hiểu biết về công nghệ thông tin".

Theo kinh nghiệm của những chuyên gia đã làm thương mại truyền thống thì, để "đi buôn" hiệu quả, bạn phải nhanh nhẹn, hoạt bát, khéo léo và có tài thương thuyết.

Nhưng khi bước vào TMĐT, ngoài các tố chất đó, cần hiểu rõ những khái niệm cơ bản về b2b (Business-To-Business; Doanh nghiệp với doanh nghiệp), B2C (Business-To-Consumer; Doanh nghiệp với người tiêu dùng) C2C (Consumer-To-Comsumer; Người tiêu dùng với người tiêu dùng), thành thạo Internet và am hiểu về website vì website là công cụ cơ bản nhất của việc thực hiện điện tử hóa thương mại - anh Trần Huy Vũ (công ty V.E.C) cho biết.

Nếu bạn ấp ủ dự định trở thành một doanh nhân, muốn áp dụng TMĐT cho doanh nghiệp của mình thì cần hiểu biết về những mô hình, chiến lược marketing để áp dụng cho phù hợp. Ngoài ra, cần trang bị thêm các kiến thức về luật TMĐT trên thế giới, phương thức thanh toán qua mạng...

Tất nhiên, không phải đợi đến lúc hội đủ các tố chất như trên mới thâm nhập được vào TMĐT.

Bởi, TMĐT cũng chia ra nhiều lĩnh vực. Mỗi lĩnh vực sẽ đòi hỏi những kỹ năng khác nhau.

Chị Nguyễn Thị Hồng Anh, Giám đốc kinh doanh cổng TMĐT www.izday.com cho biết, về sơ bộ, có thể chia ra các nhóm công việc chính như sau.

Nhóm làm việc chuyên về kỹ thuật. Để làm việc trong nhóm này, đòi hỏi phải có kiến thức về lập trình, quản trị mạng, bảo mật. Đặc biệt là kỹ năng tổ chức, xây dựng và điều hành trang web.

Nhóm thiên về kinh doanh, ngoài việc thành thạo các kỹ năng kinh doanh truyền thống như giao tiếp, nhạy bén, đam mê, đương nhiên yêu cầu thêm các kỹ năng cơ bản trong việc quản lý và vận hành trang web để có thể biết cách thanh toán qua mạng.

Đối với nhóm thiên về tiếp thị, đòi hỏi kết hợp những kỹ năng truyền thống và cách tiếp thị và quản trị tiếp thị trên Internet, cũng như các đặc thù của TMĐT.

Và lời khuyên tâm huyết giành cho những ai đang ngấp nghé bước chân vào lĩnh vực này là: "Kinh doanh trong thế giới ảo rất dễ nản lòng, bạn phải biết kiên trì và đam mê".

Nhu cầu nhân lực cho một thị trường sơ khai

Tại trường ĐH Thương mại, SV theo học chuyên ngành TMĐT được học về quản trị kinh doanh, kỹ năng thực hiện TMĐT thông qua các môn: Môi trường và chiến lược điện tử, marketting TMĐT, quản trị và tác nghiệp TMĐT, phân tích và thiết kế hệ thống TMĐT.

Hiện tại, hầu hết các DN đang hoạt động trong lĩnh vực này đều sẵn sàng hợp tác với các trường trong việc tạo điều kiện để SV tiếp cận thực tế. Chị Lương Thị Kim Anh cho biết, công ty đã soạn, in, cung cấp miễn phí rất nhiều những cuốn sổ tay cung cấp kiến thức về TMĐT.

Nhiều chuyên gia nhận định, ở VN chưa hình thành thị trường e-commerce với đúng nghĩa của nó.

Theo anh Nguyễn Văn Hải, "tất cả mới dừng lại ở mức giới thiệu sản phẩm, xúc tiến thương mại trên mạng. Quy trình thanh toán điện tử chưa hoàn chỉnh".

Chị Hồng Anh cho rằng, trước mắt, những SV kinh tế và SV công nghệ thông tin thích việc điện tử hóa các hoạt động thương mại tạm thời đáp ứng được nhu cầu sơ khai của TMĐT ở Việt Nam. Nhưng, về lâu dài, nhân lực trong thị trường này cần được đào tạo bài bản hơn.

Tạp chí Tokyo Times mới đây, khi đưa ra dự báo của giới chuyên môn về những nghề đắt giá nhất trong tương lai đã nhận định: "Vào năm 2015, 84% các giao dịch kinh doanh, tài chính ngân hàng, thanh toán, mua sắm tiêu dùng sẽ được thực hiện trên Internet".

Vừa qua, trong những chiến lược phát triển từ nay đến 2010, Chính phủ đã đặc biệt nhấn mạnh về đào tạo nhân lực cho TMĐT. Theo đó, trong giai đoạn 2006 - 2010 sẽ tiến hành đào tạo chính quy tại các trường ĐH, CĐ, THCN thuộc các ngành kinh tế và luật. Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia cung cấp cung cấp dịch vụ đào tạo về TMĐT.

Anh Nguyễn Văn Hải (Giám đốc E_commerce) lạc quan: "VN đã ban hành luật thương mại điện tử. Tiếp theo là Banknet ra đời. Tôi cho rằng đây là tiền đề để cho e-commerce hình thành và phát triển".

Từ kinh nghiệm của V.E.C, anh Vũ cho biết, hiện nay phần lớn các doanh nghiệp đều có nhu cầu xây dựng website để giới thiệu thông tin, mua bán, trao đổi. Tính đến năm 2005, đã có trên 10.000 website được xây dựng. Các website thương mại của cả doanh nghiệp và cá nhân cũng ào ạt lên mạng: sàn giao dịch, siêu thị trực tuyến, shop online và những diễn đàn trao đổi thông tin, mua bán, rao vặt. DN đang rất cần được tư vấn trong lĩnh vực này để có thể giúp việc họat động kinh doanh tốt hơn. Và đây là một thị trường rất "khát" nhân lực chuyên nghiệp.

Ngoài ra, do đặc thù nghề nghiệp, không chỉ các SV chuyên ngành TMĐT mà những bạn trẻ học công nghệ thông tin có kiến thức về kinh tế hay ngược lại đều có thể là lực lượng bổ sung nhiều tiềm năng.

Thông tin chính thức: Yahoo đã bắt tay cùng eBay!

Chỉ một ngày sau khi được dự báo, hai đại gia của làng Internet đã tuyên bố liên minh với nhau trong cuộc chiến chống lại các đối thủ Google, Microsoft và AOL.

Nguồn: AP

Theo bản hợp đồng kéo dài nhiều năm được công bố đêm qua, Yahoo và eBay sẽ kết hợp sức mạnh của nhau trong các lĩnh vực thanh toán, quảng cáo trực tuyến và truyền thông để có thể thu hút được nhiều người dùng hơn nữa.

Ngay sau thông tin này, giá cổ phiếu của cả hai hãng đều tăng vọt. Rõ ràng, giới đầu tư thực sự kỳ vọng về những cơ hội kiếm tiền mới mà bản hợp đồng giữa hai trong số doanh nghiệp cao niên nhất, thành công nhất làng Internet mang lại.

Cụ thể, Yahoo vận hành trang Web được truy cập nhiều nhất thế giới với 402 triệu người dùng và chỉ chịu thua mỗi Google trong việc thu hút quảng cáo trực tuyến. Năm ngoái, hãng đạt doanh thu 5,3 tỷ USD và lãi tới 1,9 tỷ USD, chủ yếu là nhờ quảng cáo online.

Trong khi đó, eBay là hãng dẫn đầu về thương mại điện tử, với gần 200 triệu khách hàng từng tham gia đấu giá và 73 triệu khách hàng khác đang sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến PayPal của hãng. Năm ngoái, hãng lãi tới 1,1 tỷ USD trên tổng số doanh thu 4,6 tỷ USD.

Theo số liệu thống kê của Nielsen/NetRatings thì riêng trong tháng 4, đã có gần 113 triệu người Mỹ truy cập vào Yahoo hoặc eBay hoặc cả hai site này.

Bước đi được dự báo

Tuy nhiên, tuyên bố đêm qua của Yahoo và eBay không làm ai ngạc nhiên. Từ vài tuần nay, phố Wall đã xì vào về khả năng "Siêu sáp nhập" hoặc liên minh giữa các đại gia với nhau. Thậm chí có thời điểm, người ta còn cho rằng Microsoft muốn mua cổ phiếu của Yahoo.

Mặc dù chưa thể tạo ra ảnh hưởng nào về tài chính trong năm nay, song hợp đồng giữa Yahoo và eBay chắc chắn khuấy động lãnh địa Internet, vốn đã kèn cựa cạnh tranh quyết liệt.

Nhưng khác với hợp đồng Google-AOL, Yahoo và eBay không rót tiền cho nhau. Thay vào đó, hai bên "góp gạo thổi cơm chung", sử dụng các nguồn lực, tài nguyên của nhau theo cách tối ưu nhất để tăng doanh thu cho mình.

Theo dự đoán của nhà phân tích Imran Khan của JP Morgan, liên minh này sẽ giúp eBay tăng doanh thu thêm 350 triệu USD vào năm tới, còn doanh thu năm 2007 của Yahoo sẽ thêm 150 triệu USD.

Yahoo và eBay được gì?

Theo thỏa thuận, Yahoo sẽ trở thành nhà cung cấp quảng cáo video độc quyền trên toàn bộ website của eBay. Tất nhiên, sẽ không thể bỏ sót những quảng cáo theo dạng kết quả tìm kiếm. Thêm nữa, nhãn hiệu và công cụ tìm kiếm của Yahoo sẽ được "trộn" thêm vào thanh công cụ trình duyệt của eBay, vốn đang được hơn 4 triệu người sử dụng.

Chưa hết, hàng ngàn doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gửi gắm mái nhà thương mại điện tử của họ tại eBay. Thuyết phục các doanh nghiệp địa phương rót thêm tiền cho quảng cáo trực tuyến đang là ưu tiên số một của tất cả các công cụ tìm kiếm lớn. Vì lẽ đó, tiếp cận được với những doanh nghiệp này qua eBay, coi như Yahoo đã vượt trước một bước so với các đối thủ. Có lẽ họ sẽ chọn phương án khấu trừ phần trăm cho người dùng eBay chăng?

Trước khi Google ra đời, Yahoo! từng thống trị thị trường tìm kiếm. Giờ đây, với hợp đồng này, chí ít Yahoo cũng có thể khôi phục lại phần nào thị phần của mình.

Đổi lại, Dịch vụ PayPal của eBay sẽ trở thành nhà cung cấp thanh toán "ưu tiên số một" cho mọi vụ mua bán trên Yahoo. Nên nhớ, Yahoo là điểm đến thông dụng của các hoạt động shopping, đấu giá và vô vàn các dịch vụ thuê bao.

Thêm nữa, dịch vụ điện thoại Internet Skype của eBay sẽ được khai thác để xây dựng một mô hình marketing mới, cho phép nhà quảng cáo kết nối trực tiếp với người dùng qua điện thoại, thay vì qua Website.

Một điểm lưu ý: Liên minh này sẽ không mở rộng tới Trung Quốc, một thị trường đang tăng trưởng nhanh chóng và đã trở thành ưu tiên hàng đầu của cả Yahoo lẫn eBay.

Cuối cùng, eBay có thể giảm giá phần trăm cho mọi hoạt động giao dịch cần thanh toán qua PayPal trên Yahoo, giúp Yahoo tiết kiệm một khoản tiền đáng kể.

Cùng ngắm bắn Google

Nguồn: AP

Trước cả khi liên minh với nhau, Yahoo và eBay đã chia sẻ một mối bận tâm chung: Chặn đứng sự bành trướng chóng mặt của Google.

Trong vài tháng gần đây, Google đã xâm lấn vào địa hạt eBay khi chào hàng dịch vụ rao vặt miễn phí, đi kèm với một dịch vụ thanh toán trực tuyến hãng mới phát triển. Phải biết rằng eBay có một quan hệ rất đặc biệt với Google. "Họ ghét Google, ngại Google nhưng lại không thể thiếu Google", nhà phân tích Matthew Del Percio của Yankee Group nói.

Với doanh thu 2,25 tỷ USD trong quý 1 và chiếm 43% thị phần tìm kiếm Web, Google hiển nhiên là ông vua của thị trường này. Vì thế, bi quan nhất, Google cũng chỉ coi bản hợp đồng giữa eBay với Yahoo là một vết thương nhẹ mà thôi.

Tuy mất vị trí quảng cáo độc quyền trên eBay vào tay Yahoo, nhưng vị thế Google chẳng vì thế mà lay chuyển nhiều. Trên thực tế, tuy nổi danh với quảng cáo dạng text (với cả dịch vụ AdWords và AdSense) nhưng trước nay, Google vẫn thua xa Yahoo! về quảng cáo đồ họa và hình ảnh. Tức là bây giờ, coi như Google cũng chẳng có gì nhiều để mất.

Chưa hết, nếu thành công với Google Base, một "cái chợ rao vặt" trực tuyến rõ ràng là muốn cạnh tranh với eBay, Google lại càng không có lý do để e ngại bản hợp đồng đêm qua.

Microsoft - Trâu chậm uống nước đục

Microsoft nổi tiếng chậm chân trong những vụ việc kiểu này. Đây là lần thứ hai trong vòng 6 tháng hãng bỏ lỡ một cơ hội để tăng cường sự hiện diện của mình trên thị trường quảng cáo Internet. Năm ngoái, Time Warner đã từ chối đề nghị của Microsoft về mua một phần cổ phiếu của AOL. Đau hơn, Time Warner đã bán 5% cổ phần cho Google với cái giá 1 tỷ USD ngay sau đó.

Giờ thì mong muốn được bắt tay cùng hoặc Yahoo!, hoặc eBay của hãng lại một lần nữa tan thành mây khói.

Cùng với khoản đầu tư 1 tỷ USD gần đây của Google vào AOL, liên minhYahoo-eBay đang đè nặng sức ép lên Microsoft, buộc hãng này phải gấp gáp tìm kiếm đồng minh nếu muốn giành giật thị phần quảng cáo trực tuyến.

Giới phân tích cho rằng Amazon.com, trang web bán lẻ số một Internet và MySpace.com, một địa chỉ mà dân teen "ra vào" nhiều nhất, là những ứng cử viên logic nhất.

Thời đại số hóa: Washington Post sẽ sống sót?

Báo in đang suy thoái. Tại tờ Washington Post giám đốc điều hành Donald Graham đang đầu tư vào Internet để cứu lấy sự nghiệp báo chí của mình. Nếu ông không thành công thì cũng chẳng còn ai đủ khả năng để làm được việc đó.

Blog hay tờ báo phát hành sáng hôm sau?

Phóng viên 36 tuổi chuyên viết cho chuyên mục thể thao của tờ Washington Post, Barry Svrluga, đang trên đường đến hiệu cắt tóc thì bất ngờ nhận được nguồn tin có hai cầu thủ của giải hạng hai đang gây ẩu đả rên sân. Anh dừng xe và viết trên laptop của mình một bài bình luận 572 từ về sự kiện này sau đó đưa lên blog National của tờ Washington Post.

Sau khi cắt tóc xong anh mới trở về tòa soạn, phỏng vấn một số người liên quan rồi viết bài cho mục thể thao của số báo ra ngày hôm sau. Ngay đêm hôm đó, anh cũng đã đưa lên blog một đoạn âm thanh diễn tả cuộc "tranh luận" giữa các cầu thủ. Vậy theo bạn thông tin nào sẽ đến với độc giả trước, cái nào phong phú hơn, blog hay tờ báo phát hành sáng hôm sau?

Giống như nhiều phóng viên của tờ Washington Post, Svluga không còn tin tưởng vào tương lai của những tờ báo in. Và anh cũng biết rằng chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Graham đang nhanh chóng số hóa tờ báo. Svluga cho biết “Nếu số lượng phát hành tiếp tục giảm thì chúng tôi sẽ phải tìm hiểu xem độc giả đã lấy thông tin bằng cách nào. Tôi sẽ không ngốc gì mà đi ngược lại xu hướng mới cả”.

Xu hướng mới là gì? Đó là câu hỏi mà ngành công nghiệp báo chí phải trả lời.

Tờ Washinton post điện tử

Sự sáp nhập trong báo chí

Một website dành cho sinh viên có tên gọi BigLickU đồng thời là phiên bản trên mạng của tờ Roanoke Times. Một website cho các bà nội trợ được lấy nguồn từ tờ Dallas Morning News. Một cẩm nang món ăn trên mạng FoodPsycho.com từ tờ Springs Desert Sun...

Sáng kiến! Tan rã ! Biến đổi! Đó là những từ thường thấy ở ngành công nghiệp mà ý tưởng tuyệt vời nhất của nó chính là sáng kiến của tờ USA Today. Sự ra đời của USA Today năm 1982 là bước ngoặt của nền báo chí Mỹ. Nó là tờ báo phát hành trên toàn quốc duy nhất thành công giữa đế chế hùng mạnh của các tờ báo địa phương lúc bấy giờ.

Đến ngày hôm nay, liệu ngành công nghiệp báo in có thể quay 360 độ, để đưa mạng Internet từ kẻ thù thành cơ hội lớn, giống như việc Murdoch sẵn sàng bỏ 5 tỷ đôla mua lại Dow Jones và đứa con cưng của nó là Wall street Journal, để xây dựng một đế chế truyền thông đa phương tiện hay không? Một con đường dài, nhưng là hy vọng duy nhất.

Nói vậy không có nghĩa là phủ nhận vai trò của báo in, nó vẫn là một loại hình báo chí quan trọng, là nơi cung cấp thông tin cho mọi người. Cái sai lầm lớn nhất và có lẽ là duy nhất của nó là phương thức hoạt động.

The Washington Post, tờ báo hàng đầu ở địa phương, đã có những bước nhảy đáng kể trong việc “chinh phục” mạng Internet. Từ giữa những năm 90 của thế kỷ trước, Graham đã đầu tư hàng triệu đôla vào việc tăng cường tính tương tác giữa tòa soạn và bạn đọc, đưa độc giả đến những nơi mà họ chưa bao giờ nghĩ đến, giúp họ tham dự các diễn đàn về tôn giáo hay xem những đoạn video từ tạp chí trực tuyến Slate.

Trong suốt những năm qua, Graham luôn coi Internet là ưu tiên hàng đầu trong chiến lược cứu tờ báo con cưng của mình. Óng cho biết: “ Nếu doanh thu từ quảng cáo không mau chóng tăng lên thì tương lai của báo in sẽ rất khó khăn. Lúc đó website sẽ vào cuộc”.

Vấn đề mà Graham đang phải đối mặt thật dễ hiểu, nhưng khó giải quyết. Doanh thu từ quảng cáo của tờ báo in nói chung đang giảm thảm hại, ngược lại với hoàn cảnh của người anh em báo điện tử. Được biết, trong năm qua, tổng thu nhập của báo chí Mỹ từ quảng cáo trên báo in và báo điện tử giảm 12%.

Doanh thu từ quảng cáo giảm, kéo theo việc lợi nhuận đang chìm nghỉm. Lợi nhuận mà công ty của Graham thu được đã rơi từ 125.4 triệu đôla vào năm 2005 xuống còn 63.4 triệu đôla năm 2006. Vào quý đầu năm 2007, thu nhập từ báo chí của công ty cũng giảm 57% so với thời gian trước.

Thật là khó khăn cho Washington chuyển từ báo in - nơi mà rất có thể giá quảng cáo sẽ tăng lên để kiếm lời, sang Internet - một chiến trường thật sự trong cuộc tranh giành độc giả và các nhà quảng cáo. Một minh chứng điển hình là các nhà quảng cáo trên Washington Post đã phải trả 573 triệu đôla một năm để sản phẩm của họ đến với khoảng 673.900 người đọc báo hàng ngày và 937.900 người đọc báo chủ nhật. Trong khi đó để quảng cáo trên mạng (luôn có 8 triệu độc giả truy cập/tháng) thì chỉ mất 103 triệu đôla.

Đối với Graham, Washington Post không chỉ là công việc mà nó còn mang tính cá nhân. Óng của Graham đã mua lại công ty báo này từ môt vụ phá sản năm 1933. Bố mẹ ông đã trị vì “vương quốc” này trong thời gian rất dài. Trong khoảng thời gian đó, hai người đã không ngừng mở rộng công ty bằng việc mua thêm 1 vài đài truyền hình và tờ Newsweek. Điều đó khiến ông phải có trách nhiệm với nó. Óng đã từng nói : “ Công ty Post Co. không chỉ là việc kinh doanh mà còn hơn thế nữa”.

Người lãnh đạo tài giỏi

Graham, 62 tuổi, là người kín đáo và khiêm tốn, ông đã từ chối để chuyên mục Fortune (chuyên mục thực hiện bài viết này) chụp ảnh và còn có phần miễn cưỡng khi ngồi trả lời phỏng vấn. Óng nói : "Tôi không phải là trung tâm của Bài báo” . Nhưng trên thực tế ông là một người thông minh, có tài phân tích, là người tôn trọng kỷ luật và hơn ai hết là người dẫn dắt Post Co. vượt qua cơn khủng hoảng.

Tại sao Post Co. lại có phần nhỉnh hơn các tờ báo ngang hàng? Một phần là nhờ may mắn. Năm 1984, Post Co. mua một công ty về giáo dục có tên Stanley Kaplan mà không ai hiểu được tại sao ông lại làm như vậy. Đến nay, một phần vì may mắn, công ty này phát triển rất nhanh và mạnh, có thể coi nó là lá chắn cho Post. Co trước những dư chấn của các tập đoàn, công ty truyền thông lớn phá sản như Knight Ridder và Tribune Co. ...

Óng là một người biết nhìn xa trông rộng khi lái con thuyền Post Co. tránh xa mô hình báo in, không như một số công ty khác vẫn tiếp tục đầu tư hàng tỷ đôla vào nó. Chính vì danh tiếng của ông mà ông đã thu nạp một đội ngũ quản lý, phóng viên và biên tập viên hàng đầu hiện nay.

Cuối cùng là Post Co. biết đầu tư đúng mảng, đúng thị trường. Họ tập trung vào đối tượng thượng lưu và giới trí thức. Rất nhiều người tin cậy vào Washington Post trong việc lấy Tin tức cho công việc của mình. Có thể tóm lại bằng một câu : “Nếu Graham và những người của ông ấy không xây dựng nổi một mô hình cho báo chí điện tử thì chẳng còn ai có thể làm được.”

Tài chính bền vững

Là tờ báo đã ghi nhận nhiều sự kiện của nước Mỹ và thế giới, Washington Post được cho là “tờ báo địa phương có tham vọng toàn cầu”. Tờ báo luôn nổi tiếng với việc đăng tin sớm và chính xác nhất. Hiện báo có 20 đến 25 phóng viên tại 19 chi nhánh nước ngoài. Họ đều là những người được đào tạo tốt. Trong nước, nó thu hút được những phóng viên hàng đầu nước Mỹ hiện nay.

Năm 1971, công ty Post Co. tham gia thị trường chứng khoán với mức giá khởi điểm là 6,5 đôla/cp. Hai mươi năm sau,khi bà Graham trao quyền cho con trai thì giá một cổ phiếu là 222 đôla, tăng 3.315% và gấp 10 lần so với Dow Jones.

Giống công ty New York Times Co., Post Co. có 2 loại cổ phiếu: cổ phiếu thường và cổ phiếu gia đình. Điều đó có ý nghĩa rằng quyền lực của công ty tập trung vào tay gia đình sở hữu. Người không phải là thành viên gia đình nắm giữ nhiều cổ phiếu nhất là một người cực kỳ thân tín của Graham. Đó là cố vấn Buffett với 18% số lượng cổ phiếu thường. Còn Graham, theo ước tính, giá trị các cổ phiếu trong tay ông lên đến 350 triệu đôla.

Tuy nhiên tiền không phải là cái làm nên giá trị vị giám đốc điều hành của Post Co. Một người bạn thân của ông cho hay: “Óng ấy vì trách nhiệm nên phải làm công việc này. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông ra nhập quân đội và tham gia chiến tranh tại Việt Nam một thời gian với tư cách là chuyên gia về thông tin. Sau đó ông quay lại Washington D.C. và tham gia lực lượng cảnh sát. Óng đã làm nhiệm vụ tuần tra khu ổ chuột đông bắc Thành phố - khác hoàn toàn với nơi ông sinh ra và lớn lên, Georgetown và Virginia- trong 18 tháng. Sau đó với sự nâng đỡ của mẹ, ông đã về làm phóng viên cho tờ The Post năm 1971. Sau 20 năm, ông lên thay mẹ làm giám đốc điều hành của Post Co.

Từ năm 1940 đến 1990, đã có 267 tờ báo phải đóng cửa, nguyên nhân chính là do sự phát triển của truyền hình, số lượng người chuyển từ thành phố ra các vùng nông thôn ( khó khăn trong việc phát hành) sự di chuyển liên tục của người dân (báo địa phương không còn giữ vai trò chủ đạo)...

Vào năm 1993, số lượng phát hành của tờ Washington Post là 832.000 bản một ngày. Sau đó số lượng này đã giảm 20% trong khi dân số trong vùng tăng 20%. Tuy vậy Washington Post vẫn nằm trong top 10 những tờ báo có tầm ảnh hưởng lớn nhất.

Năm 2003, công ty Post Co. cho phát hành một tờ báo khổ nhỏ dành cho thanh thiếu niên với tên Express, hiện đang phát hành 185.000 bản một ngày, góp phần không nhỏ vào lợi nhuận của công ty. Một năm trước, công ty tiếp quản tờ báo tuần bằng tiếng Tây Ban Nha El Tiempo Latino, đồng thời cho phát hành những tờ báo tuần cho dân cư khu vực ngoại ô. Để kiếm thêm, Post Co. còn nhận phân phối Wall street Journal ở Washington D.C. , in ấn và phát hành tạp chí cười Onion.

Năm nay Post Co. thu được 50% lợi nhuận từ quảng cáo, 30% từ mục rao vặt, và 20% từ việc phát hành báo.Cả 3 lĩnh vực này đều phải chịu nhiều áp lực: quảng cáo có xu hướng giảm do sự sáp nhập các công ty, mục rao vặt bị đối thủ Internet so kè từng tí một, số lượng phát hành giảm.

5 năm trước, Graham miễn cưỡng tăng giá báo lên 35 cent vì ông nghĩ việc tăng giá sẽ làm giảm lượng mua của độc giả. Ngược lại, hai đối thủ là New York Times và Wall Street Journal không ngừng tăng giá lên 1.25 và 1.50 đôla/ tờ.

Vào giữa những năm 1990, Graham đã bỏ ra khá nhiều tiền để đầu tư vào công nghệ số, trong khi rất nhiều tờ báo lại đầu tư liên tiếp vào báo in và họ đã phải trả giá. Ví dụ như năm 1998, Mc Clatchy mua tờ Minneapolis Star-Tribune với giá 1.2 tỷ đôla, trong đó có 28% cổ phiếu của Post Co. Công ty của Graham đã bán số cổ phiếu đó ngay lập tức – một bước đi rất thông minh. Năm ngoái, Mc Clatchy đã phải bán tờ này với giá vẻn vẹn 530 triệu đôla.

Sự phụ t huộc vào báo in khiến giá cổ phiếu của nhiều công ty báo chí không thể lên được. Giá cổ phiếu của công ty Times Co. giảm đến 45% trong khi đó giá cổ phiếu của Post Co, lại tăng 40%.

Graham nói :“Chúng tôi có một số tiền rất lớn, điều đó là cơ sở để vượt qua những khủng hoảng hiện nay.” Cố vấn của ông, Buffett bổ sung thêm :“ Danh tiếng và tầm quan trọng của một tờ báo đôi khi không giúp được nhiều cho việc kinh doanh tờ báo đó”

Không ngừng đầu tư cho thông tin trực tuyến

Joshua Bell là một nghệ sĩ violin nổi tiếng. Nếu anh ta vô tình chơi 1 bản nhạc vào giờ cao điểm tại một khu vực tàu điện ngầm đông đúc ở Washington thì liệu có ai để ý không?

Gene Weingarten, một phóng viên của tờ tạp chí Post chủ nhật quyết định đi tìm câu trả lời. Khi câu chuyện 7400 từ của ông mang tên “Pearl Before Breakfast” được đăng trên trang web của tạp chí này, thêm vào đó là đoạn video 3 phút và bản nhạc dài 45 phút của Bell, người xem đã vô cùng xúc động. Weingarten đã nhận được rất nhiều thư phản hồi từ mọi nơi trên thế giới.

Sự việc này đã khiến Graham thêm hy vọng. Óng cho rằng violin là một loại nhạc cụ rất gần gũi với giọng nói con người, và điều gì sẽ xảy ra nếu nó kết hợp với sức mạnh của công nghệ số? Nó sẽ mang về bạc triệu cho Post Co.

Trong một cuộc họp, ông đã bật video này cho các cổ đông xem để nhấn mạnh khả năng sáng tạo tuyệt vời của báo điện tử. Óng so sánh báo điện tử với những ngày đầu tiên của truyền hình, khó khăn nhưng nhiều tiềm năng.

Óng nói: “Tôi nghĩ là không phải tờ báo nào cũng sử dụng triệt để ưu thế của báo điện tử. Còn gì tuyệt vời hơn khi độc giả vừa có thể đọc, vừa có thể nghe và xem. Và Washingtonpost.com có trở thành tờ báo điện tử hàng đầu không?”

Có thể lắm chứ. Về thứ bậc, hiện nay họ chỉ đứng sau Nytimes.com và Usatoday.com, đứng trên cbsnews.com và times.com. Và có đến 90% độc giả thường xuyên của website đến từ ngoài Washington.

Các tờ báo họ Post đã đạt được 2 mục tiêu khi online. Đầu tiên là nó trở thành một tờ báo bắt buộc phải đọc ở Washington vì bên cạnh thông tin nó còn đăng tải các nội dung về du lịch, tiền tệ, thời tiết, giao thông. Hai là quảng cáo trên trang web đang tăng dần. Tại Post Co., uy tín và lợi nhuận đang song hành.

Người truy cập và các nhà quảng cáo đặc biệt thích những đoạn video. Vì vậy mục tiêu của Washington Post là tăng cường video bằng cách bắt buộc tất cả phóng viên của báo phải biết sử dụng camera. Hiện nay Washington Post có 6 nhà quay phim trên khắp thế giới.

Tuy nhiên khi bước chân vào thế giới quảng cáo, Post Co. phải đối mặt với những đối thủ lớn như truyền hình, các tờ báo khác, các công cụ tìm kiếm như Yahoo!, Google... Jordan Bitterman, một chuyên gia về quảng cáo cho rằng sáng tạo là chìa khóa của vấn đề.

Một rào cản nữa là thói quen của người đọc khi học thích lấy những tờ báo ở ngoài cửa hơn là ngồi trước màn hình máy tính. Đa số những người truy cập vào website của báo đều do tình cờ. Để biến những độc giả ngẫu nhiên thành những độc giả trung thành sẽ bài toán khó cho những người làm báo điện tử nói chung và ở Washington Post nói riêng.

Hợp tác với các công cụ tìm kiếm

Murdoch đã từng nói về việc biến Wall Street Journal thành một tờ báo miễn phí và chỉ có trên mạng Internet. Vậy các tờ báo điện tử có nên hợp tác với nhau tạo sức ép bắt Google, Yahoo! và các công cụ tìm kiếm khác trả tiền bản quyền hay bắt tay hợp tác với họ?

Cố vấn Buffett cho biết : “ Ú tưởng các báo liên kết với nhau chống lại Google sẽ được thực hiện nếu các tờ New York Times, Wall street Journal và Washington Post có chỗ đứng trên mạng Internet và không có gì để giấu nhau. Rồi chúng ta sẽ đòi tiền Google vì những thông tin mà học sử dụng? Thật điên rồ, nếu như vậy chúng ta đang biến chính chúng ta thành địa ngục với độc giả.” Nếu muốn tồn tại và được nhiều người quan tâm, báo điện tử bắt buộc phải cộng sinh cùng các công cụ tìm kiếm.

Nói về quyền lực gia đình trong công ty, Graham một lần nữa khẳng định công ty sẽ vẫn được lãnh đạo theo kiểu này. Nếu không có gì thay đổi, cháu gái ông - Katharine Weymouth, hiện là phó giám đốc marketing, sẽ thay vị trí của ông trong thời gian tới.

Còn việc liệu báo in có bị thay thế? Óng cho biết : “Không ai có thể nói được trong 10 hay 20 năm nữa người dân sẽ tiếp nhận thông tin như thế nào, nhưng chắc chắn một điều họ vẫn sẽ quan tâm đến những thông tin về cuộc chạy đua vào nhà Trắng, diễn biến hòa bình ở Trung Đông... và sẽ phải có ai đó nói cho họ biết. Vấn đề chỉ là người đó là ai”.