Mua bán hàng trên eBay

Phương thức mua bán chính trên eBay là đấu giá. Tuy vậy, làm quen với cách thức này để thu về lợi nhuận là một việc không đơn giản. Những thông tin cơ bản sau sẽ giúp bạn có thể bắt đầu mở gian hàng đấu giá của mình trên ebay.vn.

eBay.vn tuy có giao diện bằng tiếng Việt nhưng các phần giao diện bên trong vẫn là tiếng Anh. Do đó, yêu cầu đầu tiên khi muốn giao dịch, mua bán trên ebay.vn lẫn ebay.com là bạn phải có vốn tiếng Anh tương đối khá để có thể viết giới thiệu hàng, trao đổi với người mua.

Trước khi bắt đầu mua bán trên eBay, ta cần hiểu rõ phương thức đấu giá hoạt động như thế nào. Đấu giá là loại hình thức mua bán nói theo kiểu nôm na là trả giá, thuận mua vừa bán.

Người bán (seller) sẽ ra một mức giá khởi điểm tương ứng cho mặt hàng của mình cũng như đặt 1 khoản thời hạn đấu giá, ví dụ: 3, 7 ngày, 1 tháng, 3 tháng...

Người mua (buyer) thì đấu giá (bid) tăng dần lên. Người mua nào trả giá cao nhất vào thời điểm kết thúc thời hạn đấu giá thì sẽ giành được mặt hàng với giá thắng trong cuộc đấu giá. Nếu trong thời hạn đấu giá mà không có ai ra giá thì mặt hàng vẫn nằm trong kho hàng của người bán trên eBay.

Với tài khoản eBay mà bạn đã đăng ký đều có thể dùng để mua hoặc bán.

Cách thức bán hàng

Nhấn chọn “Bán trên thanh menu trên cùng tại eBay.vn. Bạn sẽ được yêu cầu đăng nhập vào tài khoản. Sau khi đăng nhập, eBay sẽ chuyển bạn đến trang nhập lĩnh vực hàng hóa với giao diện như bên dưới.

Khung "What are you selling?" sẽ giúp bạn tìm kiếm lĩnh vực thích hợp cho mặt hàng của bạn bằng cách gõ vào mặt hàng muốn bán. Ví dụ: clothes (quần áo). Tuy nhiên,độ chính xác của chức năng này cũng chỉ ở mức tương đối. Do đó, nên dùng "Browse for categories".

Browse for categories: tìm lĩnh vực hàng hóa thích hợp. Bạn lần lượt chọn theo từng cấp. Càng hiểu rõ mặt hàng mình muốn bán, bạn càng dễ dàng chọn cấp cho lĩnh vực hàng. Việc này khá quan trọng vì nó sẽ hỗ trợ người mua dễ tìm ra mặt hàng của mình hơn khi tìm kiếm mà đó là vấn đề chính để các seller trên eBay cạnh tranh nhau.

Recently used categories: Chức năng này dùng khi bạn đã rao bán nhiều mặt hàng trước đó và muốn sử dụng lại cùng lĩnh vực hàng cho các mặt hàng kế tiếp.

Lưu ý nếu bạn muốn bán các linh kiện, máy móc liên quan đến xe hơi, xe gắn máy thì nhấn vào "Sell your Car, Part, or Other Vehicle" để mặt hàng sẽ được đưa vào eBay Motors.

Sau khi chọn xong lĩnh vực hàng thích hợp qua "Browse for categories", nếu bạn muốn tăng khả năng tìm kiếm của người mua thì có thể nhập thêm một lĩnh vực phụ nữa cho mặt hàng nhưng sẽ thêm một khoản phí.

Đến phần khai báo chi tiết thông tin mặt hàng, bạn cần lưu ý từng phần khai báo để tránh những trục trặc hoặc thay đổi về sau.

Phần đầu tiên bạn bắt gặp là "Show / Hide Options". Khi click vào đây sẽ hiện ra một cửa sổ bao gồm 5 phần: Item details, Format, Payment, Shipping và Additional. Trong mỗi phần, sẽ có các thiết lập nhỏ như: lưu trữ hình ảnh hàng trên máy chủ của bạn thay vì máy chủ eBay, mặt hàng thuộc nhóm cho phép download, chọn lựa thanh toán ngay qua Paypal khi dùng "Buy it now", dùng check, tiền mặt ... Tuy "Show / Hide Options" nằm ở góc khiêm tốn nhưng nó khá quan trọng. Bạn nên tham khảo qua tất cả những tùy chọn của 5 phần này và chọn lựa phần thích hợp.

Bắt đầu phần khai báo thông tin và thao tác cần làm đầu tiên là kiểm tra lại lĩnh vực hàng (Categories) một lần nữa, nếu muốn thay đổi thì nhấn vào "Change category".

Phần "Describe your item" là phần chính khi đưa hàng lên eBay. Các mục phải khai báo như sau:

Tìm kiếm và tham khảo cách thức đăng hàng là phương pháp cần thiết cho các eBayer.

Title: Tiêu đề của mặt hàng. Bạn cần đưa thông tin cơ bản nhưng phải đầy đủ,đặc tảđược tính chất, nhãn hiệu hoặc model hàngvào tiêu đề, vì người mua sẽ tìm ra mặt hàng của bạn hay không dựa trên những từ khóa nằm trong tiêu đề này. Tổng số ký tự cho phép ở tiêu đề là 55.

Ebay cho phép người bán đăng thêm một tiêu đề phụ (Subtitle) với chi phí là 0.50 USD.

Condition: Chỉ có 2 chọn lựa là: New (hàng mới 100%) và Used (Hàng đã dùng) để nêu rõ tình trạng hàng.

(Mời các bạn tham khảo tiếp phần bài "Cách bán hàng trên eBay - Phần II" để biết thêm các phần chi tiết về cách list hàng lên eBay)

Mua bán online - Đi chợ trên mạng

Ngày càng có nhiều người mua sắm... trên mạng. Không ít người thức trắng đêm với chiếc máy tính để tìm cơ hội mua được những món hàng với giá khá mềm. Tuy nhiên, mua hàng trên mạng cũng có những rủi ro...

Quá hời...

H. rất hãnh diện với bạn bè khi mua được điện thoại Blackberry 8700 mới gần như 100% có bao da “gin hẳn hoi với giá chỉ 3 triệu đồng, thấp hơn cả mức giá đang bán ở Mỹ. Chiếc điện thoại đó ở cửa hàng bên ngoài đang bán giá không dưới 5 triệu đồng. H. đã nhanh tay mua được trên diễn đàn www.tinhte.com trước khi có một người khác trả giá gần 3,3 triệu đồng. Kinh nghiệm của H. là thường xuyên lên mạng và truy cập vào các mạng, diễn đàn để tìm hàng rẻ và khi thấy thì nhanh tay đặt mua.

Khá nhiều người tiêu dùng thường xuyên tìm mua các đồ điện tử, công nghệ thông tin trên mạng vì giá rẻ. Hữu Thành và những người bạn của anh cũng thường xuyên lùng tìm laptop Apple, Sony mang từ Mỹ về với giá chỉ khoảng 500 USD. “Những người bán thông thường là Việt kiều không muốn mang hàng trở về nước nên sẵn sàng bán lại - Thành chia sẻ kinh nghiệm.

Và những quả lừa

Nguy cơ bị lừa, hàng không đúng chất lượng... luôn rình rập người tiêu dùng khi mua sắm trên mạng. Trục trặc thường gặp của người tiêu dùng là món hàng không đúng như miêu tả về chất lượng, người bán không có “cửa hàng trên mạng nên dẫn đến tình trạng tiền đã gửi đi nhưng hàng không về, khi liên lạc với nhà quản trị mạng thì không thể nào lần ra tung tích.

Giám đốc eBay (chợ trực tuyến toàn cầu) khu vực Đông Nam á Sam McDonagh chia sẻ “giao dịch trên eBay chủ yếu là tin tưởng nhau. Theo ông, người tiêu dùng phải liên hệ với khách hàng và tìm hiểu về uy tín của khách hàng trong giao dịch trực tuyến.

Tuy nhiên, trên thực tế người tiêu dùng VN vẫn bị lừa khá nhiều khi giao dịch điện tử. Bản thân Trần Mạnh Hiệp - thành viên quản trị mạng www.tinhte.com - cũng mất hơn 1.000 USD khi giao dịch trên eBay để mua một laptop mà người bán ở ý dù Hiệp đã tìm hiểu kỹ lưỡng.

Bộ phận phụ trách an ninh mạng Hãng hàng không Pacific Airlines (PA) cho biết gần đây có một số khách hàng đặt mua vé máy bay giá rẻ của PA qua các website đã bị lừa. Kịch bản chung là người tiêu dùng sau khi đã gửi tiền vào tài khoản các nickname quảng cáo “mua vé máy bay rẻ hơn vé thông thường 40% vẫn nhận được vé có mã xác nhận chỗ, nhưng khi liên lạc với tổng đài của PA để kiểm tra lại hoặc ra đến sân bay mới phát hiện vé không hợp lệ.

Có kiện được không?

Đại diện quan chức Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Thương mại cho biết khi gặp sự cố, trước tiên người tiêu dùng liên lạc trực tiếp với nơi mua bán hàng để khiếu nại. Những nơi kinh doanh qua mạng không có giấy phép của cơ quan chức năng có thể sẽ bị xử lý vì tội kinh doanh trái phép. Người tiêu dùng cũng nên tìm đến những website có địa chỉ giao dịch cụ thể, đăng ký kinh doanh hợp pháp nhằm tránh trường hợp mua nhầm hàng giả không thể kiện được phía bán hàng.

Trần Mạnh Hiệp khuyên “khi đã thích món hàng đó rồi thì cố gắng sắp xếp đến xem trực tiếp hoặc nhờ bạn bè, người thân đến xem và giao dịch. Mua bán trên mạng rủi ro vẫn có thể xảy ra và nếu không may thì đành chấp nhận.

Một số chuyên gia khuyên người tiêu dùng phải tự trang bị kiến thức, cẩn trọng và tự bảo vệ mình. Chẳng hạn có một vài email gửi đến người tiêu dùng cho biết đang cập nhật lại thông tin trên website và yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân: email, thẻ tín dụng, mật khẩu... Người tiêu dùng phải cảnh giác không cung cấp những thông tin kiểu này vì những người quản trị website chân chính không đề nghị như vậy.

Mua sắm trên mạng như thế nào?

Hiện nay, ngoài các trang web chuyên về dịch vụ mua bán hàng trên mạng, còn có những trang web “nghiệp dư cũng tổ chức “chợ ảo. Người tiêu dùng mua bán, trao đổi hàng hóa trên các diễn dàn (forum) sau khi đăng ký là thành viên của một diễn đàn, người bán sẽ chụp hình ở nhiều góc độ, mô tả đặc tính, hình dáng, giá cả... sản phẩm và cách thức liên lạc lên cho các thành viên có nhu cầu trao đổi.

Sau khi đã thống nhất giá cả, người mua chuyển tiền vào tài khoản của người bán ở các ngân hàng hoặc tài khoản ATM, người bán sau khi kiểm tra số tiền đã được chuyển sẽ chuyển hàng đến người mua qua đường chuyển phát nhanh hoặc trực tiếp mang đến.

Vụ Thương mại điện tử - Bộ Thương mại đã thống kê và tập hợp được gần 300 website B2C (doanh nghiệp bán cho người tiêu dùng), 88 website C2C (người tiêu dùng tới trực tiếp người tiêu dùng) và 35 website B2B (doanh nghiệp tới doanh nghiệp) có chất lượng tốt để tiến hành đánh giá. Vụ cũng bình chọn các website tiêu biểu (công bố tại địa chỉ www.trustvn.gov.vn) thông qua khá nhiều tiêu chí để hạn chế tối đa rủi ro cho người tiêu dùng. Hình thức thanh toán trực tuyến vẫn còn rất ít website áp dụng do số lượng người tiêu dùng sở hữu các loại thẻ thanh toán không nhiều và thiếu sự kết nối giữa các ngân hàng, nơi bán hàng, người tiêu dùng. Hình thức phân phối, vận chuyển hàng hóa phổ biến: chủ sở hữu website tự đứng ra tổ chức mạng lưới vận chuyển hoặc sử dụng dịch vụ bưu chính chuyển phát nhanh. Hầu hết các website chưa chú trọng đến các qui định bảo mật thông tin cá nhân cho khách hàng.

Đi chợ hi-tech trên mạng: May hơn khôn

Sắm đồ hi-tech trên mạng có thể giúp bạn tiết kiệm được một khoản tiền lớn vì mua được đồ rẻ, thậm chí còn có chút lãi nếu nhượng lại món đồ ấy cho người khác. Nhưng chợ ảo luôn mang lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Người mua sắm khi mua món đồ nào đó, nhiều khi giống như dùng cả số tiền để đánh cược với thần may mắn. Ngay cả những thợ chuyên nghiệp cũng có lúc phải lắc đầu lè lưỡi vì các chiêu lừa trên chợ ảo.

Rẻ thì rất rẻ...

Mặc dù đã nửa đêm, nhưng hầu hết các khu vực buôn bán ở các diễn đàn hi-tech (điện thoại, máy tính) như tinhte.com, handheld.com.vn và các trang web rao vặt vẫn có hàng trăm người online. Mấy phút lại có một bài mới, kẻ tìm mua, người rao bán cực kỳ tấp nập.

Hải là người chuyên mua - bán trên một số diễn đàn, sống bằng nghề mua của người chán, bán cho người thèm. Với nick đã quen thuộc với nhiều người trên các diễn đàn công nghệ, anh khoe rằng vừa mua được chiếc Palm Treo 650 còn khá mới trên diễn đàn handheld.com.vn với giá chỉ có 2,7 triệu. Chiếc điện thoại còn tương đối mới và giá trị thực của nó chắc chắn phải trên 3 triệu, Hải nói chắc như đinh.

Để mua được chiếc máy ưng ý này, Hải đã phải lùng sục rình suốt mấy hôm. Hầu hết điện thoại hoặc máy tính, kể cả cũ lẫn mới, trên mạng đều ít nhiều rẻ hơn so với các cửa hàng bày bán trên thị trường, Hải nói. Buôn bán trên mạng thì đương nhiên không ai có thể đánh thuế được, không tốn diện tích cửa hàng và nhiều chi phí khác. Bởi vậy giá cả chắc chắn phải rẻ.

Kể cả các mặt hàng công nghệ cao khác, như máy tính xách tay, linh kiện máy tính, máy nghe nhạc iPod, máy nghe nhạc Creative... trên mạng đều rao bán rất nhiều. Chợ ảo đáp ứng được đủ hết các nhu cầu từ bình dân đến cao cấp. Từ những chiếc máy tính cổ lỗ tới các loại máy tân kỳ đều có.

May hơn khôn

Vinh, một thợ lọc lõi trong nghề sửa chữa điện thoại đã phải đắng cay thừa nhận như vậy. Chính anh cũng từng dính nhiều bài học, bị chăn từ khi bắt đầu vào nghề. Rất ít người miêu tả đúng về món hàng mình rao bán, càng ít người trung thực đưa ra khuyết điểm của món đồ. Vì thế, người mua như lạc vào mê cung của các món đồ thật - giả.

Một lần, Vinh mua chiếc Nokia 6600, trông còn rất mới, tem FPT còn nguyên. Đến lúc mang về dùng thì chỉ từ sáng đến chiều chiếc máy đã trục trặc. Hệ điều hành liên tục bị khởi động lại, thẻ nhớ lúc nhận lúc không. Đến lúc hơi hoang mang, xem kỹ lại thì tem là tem giả, chiếc máy mở ra thì bên trong đã bị chọc be bét, coi như vứt đi.

Thường gặp nhất là mua phải món hàng chất lượng thấp với giá cao, hàng có chất lượng không đúng như khi rao bán, tệ hơn là mua phải hàng... hỏng. Rất nhiều người khi dính tình huống này chỉ còn biết than trời. Người bán không có cửa hàng, điểm giao dịch lại ở một quán cafe, hoặc đâu đó ở một góc phố. Đến lúc hữu sự thì trong tay người mua chỉ có số điện thoại di động, nick chat, không thể nào lần ra tung tích người bán, đành ngậm đắng nuốt cay mất tiền ngu.

Trường hợp xảy ra ít hơn là người bán - người mua giao dịch qua chuyển phát nhanh và chuyển khoản, sau khi đã tin tưởng nhau ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, đến lần cuối thì hoặc đã chuyển hàng mà không thấy tiền, hoặc ngược lại. Đối tác thì lặn mất tăm, dẫu có nỗ lực tìm kiếm đến mấy cũng không thấy.

Làm sao để gặp may nhiều?

Hầu hết các trường hợp buôn bán online, khi gặp sự cố (bị lừa) đều không thể nhờ tới sự can thiệp của pháp luật bởi không đủ bằng cứ, chỉ còn cách đành... chấp nhận.

Anh Trần Hiệp, admin diễn đàn tinhte.com, nơi có rất đông thành viên chơi cũng như mua bán, trao đổi điện thoại BlackBerry và các đồ công nghệ cao khác, cho rằng không nên giao dịch khi chưa có sự tin tưởng lẫn nhau, hoặc người bán hàng trên diễn đàn chưa được nhiều thành viên biết tới.

Theo ông Nguyễn Công Khanh - Giám đốc Sàn giao dịch và so sánh giá sản phẩm www.didong.vn, thì cách tốt nhất là người tiêu dùng nên tìm đến những website có địa chỉ giao dịch cụ thể, đăng ký kinh doanh hợp pháp và mua những món hàng đã được thẩm định. Cùng một món đồ nhưng mỗi cửa hàng có một giá bán khác nhau. Khách hàng không thể đi từng cửa hàng để xem, nhưng cũng có thể biết giá thấp nhất bằng cách sử dụng dịch vụ nhắn tin tư vấn qua tổng đài.

Nếu bạn không có chút hiểu biết nào về máy móc thì tốt nhất không nên mua đồ cũ, nếu vẫn muốn mua đồ cũ thì tốt hơn cả là nhờ người am tường về máy móc xem giùm, ông Khanh chia sẻ.

Và cuối cùng, nếu không có độ tin tưởng nhất định thì tuyệt đối không nên giao dịch mua bán tại các địa điểm như quán cafe, quán nước, trên đường... mà hãy yêu cầu giao dịch tại cửa hàng hoặc nhà riêng, phải có bảo hành ít nhất là 1 tuần cho món đồ. Làm sao để gặp may nhiều hơn, điều này phụ thuộc vào sự cảnh giác của chính bạn.